Το βιβλίο αυτό γράφτηκε από την άνοιξη του 1901 μέχρι το Γενάρη του 1902 σε μια περίοδο έντονου προβληματισμού και αντιπαράθεσης στη ρωσική σοσιαλδημοκρατία ανάμεσα στις συνεπείς μαρξιστικές θέσεις και τις οπορτουνιστικές απόψεις. Στο κέντρο αυτής της αντιπαράθεσης βρέθηκε το ζήτημα του ρόλου και του χαρακτήρα του εργατικού κόμματος. Το βιβλίο αυτό αποτέλεσε σημαντικό όπλο στην ιδεολογική πάλη των μαρξιστών στο Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας με διάφορους οπορτουνιστές και συνέβαλε στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την επικράτηση των θέσεων των μπολσεβίκων στο ΙΙ Συνέδριο του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας. Εστιάζει σε θέματα όπως η σχέση του αυθόρμητου και του συνειδητού στην ταξική πάλη, ο ρόλος του Κόμματος σαν δύναμη επαναστατικοποίησης της εργατικής τάξης. Είναι και έργο πολεμικής, αποτελεί έργο του επιστημονικού κομμουνισμού, αφού αναφέρεται σε νομοτέλειες για την εκπλήρωση του επαναστατικού ρόλου της εργατικής τάξης.