Τα κείμενα που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο γράφτηκαν σαν απόηχος τριών ταξιδιών του συγγραφέα στη Μόσχα, στο Λένινγκραντ, στο Κίεβο και στο Λβοφ, αλλά και στο Ταλίν της Εσθονίας το 1980, 1982 και ακόμα μια φορά το 1983, σε μια ολιγοήμερη στάση στη Μόσχα, πηγαίνοντας και γυρίζοντας από τη Νικαράγουα.
Πέρα από τις γενικές διαπιστώσεις που περιέχουν και τις περιγραφές των ανθρώπων και του τοπίου, φυσικού και κοινωνικού, τα άρθρα αυτά προσκομίζουν ορισμένα άγνωστα στοιχεία στον Έλληνα αναγνώστη για σημαντικούς τομείς της κοινωνικής ζωής στη Σοβιετική Ένωση στη δεκαετία του 1980.
Μπορούν άραγε τα κείμενα αυτά, σαράντα χρόνια από τότε που γράφτηκαν και τριάντα περίπου χρόνια από τότε που διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση, να ενδιαφέρουν το σημερινό κοινό; Μπορούν να προσφέρουν μια βάση στον αναγνώστη για να συγκρίνει και να αποτιμήσει νηφάλια –και με αυτοκριτική, αν χρειάζεται, διάθεση– τις καταστάσεις και τα γεγονότα που στα κείμενα αυτά περιγράφονται;
Πώς γίνονται αντιληπτές από τον επισκέπτη οι μεγάλες, πρωτόγνωρες κατακτήσεις που η ρωσική επανάσταση, ξεκινώντας από το 1917, είχε εγκαθιδρύσει καταμεσής στον 20ό αιώνα; Και μάλιστα, ενώ μια φθίνουσα πορεία, που τότε δεν ήταν απόλυτα ορατή, είχε αρχίσει να διαγράφεται στην αχανή αυτή χώρα.
Σήμερα, που οι νέοι κοινωνικοί αγώνες απαιτούν γνώση, μνήμη και τεκμηριωμένη άποψη για τα γεγονότα, μακάρι το βιβλίο αυτό να ξαναθυμίσει τι ήταν –και τι εξακολουθεί να είναι στο συλλογικό υποσυνείδητο της Ιστορίας– η πρώτη αυτή στον κόσμο σοσιαλιστική κοινωνία.
ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Γνωριμία με το αύριο…
Ένα σύστημα χωρίς θεμελιακές αδυναμίες
Τι σημαίνει φοιτητής στη Σοβιετική Ένωση
Ένα «μπλε πουλί» πάνω από τη Μόσχα
Στον άπειρο κόσμο του σοβιετικού βιβλίου
Πιονέροι: Η εξέλιξη μιας οργάνωσης
Ένα όνειρο του Λένιν που έγινε πραγματικότητα
Μπούμερανγκ
Φόβος ιδεών
Ο κόσμος του παιδιού
ΔΥΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Αλεξέι Α. Λεόντιεβ, Με την ομιλία γνωρίζουμε και αλλάζουμε τον κόσμο
Γιούρι Β. Ροζντεστβένσκι, Η γλωσσολογία στην εποχή των κομπιούτερ
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Αντίο, Μάνο
Έξι ρωσικά τραγούδια
Από τη Μόσχα με χιούμορ
ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ (Φωτογραφικό παράρτημα)