Η λογοτεχνία στα χρόνια της θύελλας (1940-1950) / ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Original price was: 20.00€.18.00€Η τρέχουσα τιμή είναι: 18.00€. με ΦΠΑ
Τα κείμενα της παρούσας έκδοσης επιχειρούν να διερευνήσουν και να ερμηνεύσουν διαλεκτικά τη λογοτεχνική παραγωγή της ιστορικά κρίσιμης δεκαετίας που ακολουθεί το Μεσοπόλεμο και σημαδεύτηκε από τον Ιταλοελληνικό Πόλεμο, την Κατοχή, την ΕΑΜική Αντίσταση, τα Δεκεμβριανά, τον Εμφύλιο, καθορίζοντας την ιστορική και πολιτική πορεία του τόπου μας.
Το γεγονός ότι σε μια χρονική περίοδο περιορισμένης έκτασης, με την έννοια του συμβατικού χρόνου, συμβαίνουν τόσα πολλά συνταρακτικά ιστορικά γεγονότα, καθόρισε, ως έναν μεγάλο βαθμό, την επιλογή του θέματος αυτού του Επιστημονικού Συνεδρίου.
Ο διάλογος της Λογοτεχνίας με την Ιστορία είναι διαχρονικός. Υπάρχουν όμως ιστορικές περίοδοι, όπως η συνταρακτική δεκαετία του ’40, κατά τις οποίες ο λογοτέχνης έρχεται υποχρεωτικά αντιμέτωπος με την Ιστορία και πρέπει αναπόφευκτα να επιλέξει το δρόμο που θα ακολουθήσει.
Οι επιλογές του θα τον κρίνουν ως άνθρωπο, αποκαλύπτοντας, ταυτόχρονα, την επίδραση που ασκεί στη στάση του και στη συμπεριφορά του η ταξική του θέση, αλλά θα σηματοδοτήσουν –σ’ έναν βαθμό– και την πορεία του έργου του.
Με γνώμονα την αντίληψή μας ότι η Λογοτεχνία περικλείει μέσα της μεγάλη ιδεολογική δύναμη, επιχειρείται να αναδειχτεί η καθοριστική επίδραση που άσκησε, ακόμη και σε αστούς λογοτέχνες, το έπος της ΕΑΜικής Αντίστασης και ο αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Χαιρετισμός του Δημήτρη Κουτσούμπα
Εναρκτήρια Ομιλία
«Τέχνη και Ζωή», της Ελένης Μηλιαρονικολάκη
Εισήγηση από το Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ
«Το λαϊκό κίνημα στα χρόνια της θύελλας», του Φάνη Παρρή
Πρώτη ενότητα: Η λογοτεχνία στα χρόνια του Ιταλοελληνικού Πολέμου και της Κατοχής
Κεντρική εισήγηση:
«Η λογοτεχνία στη σκιά του Ιταλοελληνικού πολέμου και της Κατοχής (1940-1944)», της Νίκης Κυριαζή
Εισηγήσεις:
– «Όψεις του “ηρωικού” στα χρόνια της θύελλας: Γιάννης Μπεράτης – Οδυσσέας Ελύτης – Άγγελος Σικελιανός», της Άννας Λάζου
– «Τα κατοχικά χρονογραφήματα του Κώστα Βάρναλη», του Νίκου Σαραντάκου
– «Η ιστορική πραγματικότητα της Κατοχής στο πεζογραφικό έργο της “γενιάς του ’30”», της Νατάσσας Αβραμίδου
– «Η ποίηση του Γ. Σεφέρη και του Οδ. Ελύτη στα χρόνια του πολέμου και της Κατοχής. Δύο διαφορετικές αναγνώσεις της πραγματικότητας», της Δρ Μαρίας Κ. Πεσκετζή
– «1943: Ελύτης, Εγγονόπουλος, Γκάτσος», του Γιώργου Κεντρωτή
– «Ο Γιώργος Κοτζιούλας και η σκηνική πράξη», του Παναγιώτη Μιχαλόπουλου
– «Εκδοτικά ζητήματα των τραγουδιών της ΕΑΜικής Αντίστασης», του Θανάση Β. Κούγκουλου
– «Το Εικοσιένα ως σύμβολο στην ποίηση της δεκαετίας του ’40», της Έρης Σταυροπούλου
Παρεμβάσεις:
– «Θέμος Κορνάρος: Ένας αλύγιστος των Γραμμάτων», του Σπύρου Τζόκα
– «Νικηφόρος Βρεττάκος: Πόλεμος – Κατοχή – Αντίσταση», της Χρυσούλας Κάρτσακα
– «Η αποκλίνουσα περίπτωση των Νεοελληνικών Γραμμάτων την περίοδο του Ελληνοϊταλικού Πολέμου», της Ελένης Δευτεραίου
– «Το κατοχικό περιοδικό “Πρωτοπόροι”: Στράτευση, φυγή και καλλιτεχνικά μέτωπα», του Άγη Πετάλα
Δεύτερη Ενότητα: Η λογοτεχνία την περίοδο των Δεκεμβριανών
Κεντρική εισήγηση:
– «Σελίδες για το μεγαλείο του μαχόμενου λαού», του Γιώργου Μηλιώνη
Εισηγήσεις:
– «Οι Έλληνες λογοτέχνες το μεγάλο Δεκέμβρη του ’44», του Στέλιου Φώκου
– «Η πνευματική αντίσταση στην Αίγυπτο στη σκληρή δεκαετία ’40-’49», της Κωνσταντίνας Κηρύκου
– «“Απ’ τα ιερά τους κόκαλα, πρώτη του Μάη και πάλι, θα ξεπηδήσει ο καθαρμός κι η λευτεριά του ανθρώπου”: Ο Κώστας Βάρναλης στη “θύελλα” της δεκαετίας του ’40», του Βαγγέλη Λάσκαρη
– «Μορφή, Ιστορία και ιδεολογία στο ποιητικό έργο του Γ. Ρίτσου (1940-1950)», του Μπάμπη Β. Παπαδόπουλου
– «Μέλπω Αξιώτη: Ο αγώνας με τη λέξη και η μάχη της ζωής», της Τιτίκας Δημητρούλια
– «Η επίδραση της δεκαετίας του ’40 στη λογοτεχνική φυσιογνωμία του έργου των Θράσου Καστανάκη και Κοσμά Πολίτη», του Γιώργου Σαραντόπουλου
– «Το “Ξεκίνημα” του Μανόλη Αναγνωστάκη», της Σίσσυς Πολυκάρπου
– «Όταν ο λόγος γίνεται σπαθί τυρρανοχτόνο…», της Ρίτας Νικολαΐδου
Παρεμβάσεις:
– «Γιώργος Θεοτοκάς, Πολιτικά κείμενα και ημερολογιακά τετράδια στα χρόνια της θύελλας», της Άννεκε Ιωαννάτου
– «Γ. Σκαρίμπας ή η λογοτεχνία ως ρηγμάτωση της αστικής ιδεολογίας», του Κώστα Γουλιάμου
– «Η φύση ως αντίσταση κι ελπίδα μέσα από το έργο του Νίκου Γκάτσου», της Αγαθής Δημητρούκα
Τρίτη Ενότητα: Η λογοτεχνία την περίοδο του Εμφυλίου
Κεντρική εισήγηση:
«Η λογοτεχνία μπροστά στο διακύβευμα της τριετίας 1946-1949», του Βασίλη Μόσχου
Εισηγήσεις:
– «Η τραγική ποίηση του Άγγελου Σικελιανού», του Αντώνη Καλόβουλου
– «Ο θεατρικός Βασίλης Ρώτας στα χρόνια της θύελλας: Της αντιφασιστικής αντίστασης και της ταξικής αναμέτρησης», του Θανάση Ν. Καραγιάννη
– «“Εμείς θα μένουμε εδώ”. Μια παρουσίαση της ποιητικής των εξόριστων και φυλακισμένων του Εμφυλίου», του Ντίνου Τζαβάρα
– «Λογοτέχνες του ΔΣΕ: Με το όπλο και την πένα στην υπηρεσία του επαναστατημένου λαού», του Αλέξανδρου Βαλσαμή
– «Ανηφορίζοντας –μαζί με τον Δημήτρη Χατζή και τον Μιχαήλ Μπαχτίν– στης Μουργκάνας τις ολόμαυρες ράχες. (Για τη “Μουργκάνα” του Δημήτρη Χατζή)», του Βασίλη Αλεξίου και της Αθηνάς Βακουφτσή
Παρεμβάσεις:
– «Μενέλαος Λουντέμης: Στον αγώνα για να φύγει η καταχνιά», της Αλεξάνδρας Προυσανίδου
– «Η εργογραφία του Νίκου Καζαντζάκη στα χρόνια του Ανήφορου 1940-1950», της Μαρία Κατσικούλη
– «Η ποίηση του Μιχάλη Κατσαρού στα χρόνια της νιότης και της ορμής του», του Γιώργου Ανδρειωμένου
– «Ο ποιητής Γιάννης Δάλλας στη δεκαετία του 1940», της Ευαγγελής Αρ. Ντάτση
ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ, από την Ελένη Μηλιαρονικολάκη
Παράρτημα. ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ