Ο Ένγκελς μ’ αυτό το έργο του που γράφτηκε από το 1873 ως το 1883 κάνει μια βαθιά φιλοσοφική μελέτη της ιστορίας και των θεμελιωδών προβλημάτων των φυσικών επιστημών και των μαθηματικών. Ξεχωριστή θέση μέσα στο βιβλίο κατέχει το έργο του Ο ρόλος της εργασίας στην εξανθρώπιση του πιθήκου όπου ο Ένγκελς με υλιστική διαλεκτική μεθοδολογία αξιοποίησε τις μελέτες ανθρωπολόγων και εξερευνητών της εποχής του και αποκάλυψε πώς η εργασία του ανθρώπου οδήγησε όχι μόνο στην κοινωνική αλλά και στη βιολογική του εξέλιξη. Η περίπλοκη παραγωγική δραστηριότητα είναι που ανάγκασε τον άνθρωπο να αναπτύξει τον έναρθρο λόγο, να αναπτύξει τη γλώσσα και κατά συνέπεια τη σκέψη σε επίπεδο εννοιών. Με λίγα λόγια η εργασία του ανθρώπου είναι που τον έκανε να ξεχωρίσει από τα ζώα.