«…O “Πέτερ Σλέμιλ” αποτελεί πρώτα-πρώτα μια αυτοσάτιρα, μια σατιρική αυτοβιογραφία, που, ξεπερνώντας την προσωπικότητα του συγγραφέα, γίνεται σάτιρα ηθών, κοινωνική στάρια της Γερμανίας στις αρχές του 19ου αιώνα. Υποφέροντας, όπως είδαμε, γιατί δεν είχε θέση και υπόληψη (σκιά) στην κοινωνία, ο Σαμίσο ξεθύμανε σαρκάζοντας τον εαυτό του, όπως και τους αντιπροσωπευτικούς τύπους της γερμανικής κοινωνίας του καιρού του…

Εκτός από την αυτοσάτιρα και την προσωπική εξομολόγηση, το έργο αποτελεί και μια “ομολογία πίστεως” του συγγραφέα. Οι ιδέες του ήρωά του για τη ζωή, την ειμαρμένη και τη θεία πρόνοια, για την ηθική, τον έρωτα και τη γυναίκα, ο ζήλος του για τις φυσικές επιστήμες, η φιλομάθειά του, η φυσιολατρία του, ο ρουσσωισμός του κλπ., είναι ακριβώς οι ιδέες του Σαμίσο…»

(Από τον πρόλογο του Γ. Δ. Ζώτου)