Πρωτομαγιά του ’36. Η εργατιά της Θεσσαλονίκης κλιμακώνει τους απεργιακούς αγώνες, που ξεκίνησαν το Μάρτη. Οι καπνεργάτες κάνουν απεργία πείνας. Συμπαραστεκόμενοι σε αυτούς, απεργούν και πολλοί άλλοι κλάδοι.

Στις 8 Μάη, η χωροφυλακή στήνει παντού πολυβολεία και στις 9 Μάη χτυπά τον άοπλο λαό. Πρώτος νεκρός ο κομμουνιστής αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης. Η μάνα του, μέσα στο χαλασμό, ψάχνει τις εργάτριες κόρες της. Ξάφνου, μπρος της ο σκοτωμένος γιος της. Σωριάζεται. Σπαράζει. Θρηνεί.

Ένας φωτογράφος αποτυπώνει την εικόνα.

Κυριακή 10 Μάη, ο Ριζοσπάστης δημοσιεύει στο πρωτοσέλιδό του την εικόνα της μάνας που θρηνεί.

Ο Γιάννης Ρίτσος συγκλονίζεται διαβάζοντας το ρεπορτάζ της εφημερίδας και βλέποντας της εικόνα της μάνας. Κλείνεται στη σοφίτα του και, μένοντας άυπνος σχεδόν δυο μερόνυχτα και κάνοντας συνεχώς αιμοπτύσεις, γράφει τον Επιτάφιο, δεκατέσσερα θρηνητικά ποιήματα, τα οποία κυκλοφορούν σε ξεχωριστή έκδοση τον Ιούνη του 1936 από το Ριζοσπάστη.