«ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΣΤΗ ΧΑΓΗ – Η ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΗΣ ΛΙΑΝΑΣ ΚΑΝΕΛΛΗ ΣΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΣΛ. ΜΙΛΟΣΕΒΙΤΣ» Μια βιβλιοπαρουσίαση με πλούτο διδαχών και συμπερασμάτων – Πλήθος κόσμου στο βιβλιοπωλείο – cafe της «Σύγχρονης Εποχής»

Στο βιβλιοπωλείο – cafe της «Σύγχρονης Εποχής» στην Αθήνα, παρουσιάστηκε το απόγευμα της Τετάρτης, η νέα έκδοση «Αντιγόνη στη Χάγη. Η κατάθεση της Λιάνας Κανέλλη στη δίκη του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς».

Μια έκδοση που – όπως γράφεται στο οπισθόφυλλο και αναδείχθηκε από την εκδήλωση – αφορά «όλους εκείνους που δεν ξεχάσανε και όλους εκείνους που δεν ξέρουν και αποζητούν να μάθουν την αλήθεια. Την αλήθεια όχι μόνο για το τι συνέβη τη μέρα της κατάθεσης, εκείνη τη φθινοπωρινή μέρα του Οκτώβρη του 2004 στη Χάγη, αλλά και για το τι συνέβη τις 78 μέρες της άνοιξης του 1999 στο Βελιγράδι, που τις μετέτρεψαν μονομιάς σε σκοτεινό χειμώνα οι ΝΑΤΟϊκοί επιδρομείς».

Για το βιβλίο μίλησαν η ίδια η Λιάνα Κανέλλη, δημοσιογράφος και βουλευτής του ΚΚΕ, η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Αριστείδης Λαμπρούλης, μεταφραστής – επιμελητής της έκδοσης και ο Δημήτρης Ξεκαλάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και διευθυντής της «Σύγχρονης Εποχής».

Πολύς κόσμος ιδιαίτερα νέοι και νέες έδωσαν το παρών γεμίζοντας τους χώρους του βιβλιοπωλείου, ενώ ξεχώρισε η παρουσία δικηγόρων και φοιτητών της Νομικής. Παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων τα μέλη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Γιώργος Μαρίνος, βουλευτής του Κόμματος και Μάκης Παπαδόπουλος, καθώς επίσης και οι βουλευτές του Γιώργος Λαμπρούλης και Μανώλης Συντυχάκης.

Μιλώντας για την έκδοση η Αλ. Παπαρήγα σημείωσε πως «προσφέρει μια καλή αλλά εξαιρετικά πικρή γεύση τι σημαίνει ιμπεριαλιστικό δίκαιο, Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, και ας μη ξεχνάμε και το άλλο το Διεθνές Δικαστήριο που ασχολείται με την προσφυγή κρατών για τις μεταξύ τους διαφορές. Διαβάζοντας τα πρακτικά αισθάνεσαι, αν και είσαι εκ του ασφαλούς και σε μεγάλη χρονική απόσταση από το γεγονός, να παγώνει το αίμα σου.

Ας σκεφτούν όσοι πιστεύουν το Δικαστήριο της Χάγης, για να επιλύσει, με δικαιοσύνη, την κοινή προσφυγή Ελλάδας και Τουρκίας, αν και όταν γίνει, θα είναι βέβαια κάτω από την αιγίδα του ΝΑΤΟ με τις γνωστές στοχεύσεις και επιθυμίες του.

Η Λιάνα τα κατάφερε, σε μια τέτοια, για όλους μας, τουλάχιστον, πρωτόγνωρη διαδικασία, εντός των τειχών, χωρίς ακροατήριο, να πει την αλήθεια άφοβα, αλλά και να προσέξει κάθε λεπτομέρεια προκειμένου να μη πει μια λέξη παραπάνω ώστε- ας μου επιτραπεί να πω- οι λυκάνθρωποι του ΔΠΔΧ να μη καταφέρουν της φορτώσουν ψέμα και αναξιοπιστία».

Ευρύτερα για εκείνη την περίοδο, θύμισε ότι από την αρχή της δεκαετίας του 90′ «μόνο το ΚΚΕ, στη χώρα μας, προειδοποίησε, για το τι μέλλονταν να έρθει, δηλαδή ένας νέος γύρος διαδοχικών πολέμων εξ αιτίας προυπαρχουσών ενδοιμπεριαλιστικών αντιθέσεων αλλά και εξ αιτίας των νέων αναδυόμενων ανταγωνισμών με επίκεντρο την διανομή των νέων αγορών που άρχισαν να διαμορφώνονται στα πρώην σοσιαλιστικά κράτη. Ένας νέος γύρος αιματηρών, βάρβαρων πολέμων για το ποια καπιταλιστικά κράτη θα διατηρούσαν ή θα διεκδικούσαν την πρωτοκαθεδρία, ηγετικές θέσεις στη παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία».

Αντίστοιχα πως «το ΚΚΕ ήταν το μοναδικό κόμμα που με πολιτική σταθερότητα και πράξεις, κατήγγειλε τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα του πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία και τη συμμετοχή της Ελλάδας, με αποφάσεις της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, τη συναίνεση της ΝΔ, που έδιναν “Γη και ύδωρ” στο ΝΑΤΟ.

Επίσης επέκρινε και το τότε κόμμα του Συνασπισμού που έπαιρνε μια ενδιάμεση υποκριτική θέση, έλεγε όχι στον πόλεμο ενώ αναγνώριζε το ιμπεριαλιστικό ψέμα περί εθνοκάθαρσης. Εμείς, γνωρίζοντας τον συσχετισμό δυνάμεων, αξιοποιήσαμε το συνταγματικό άρθρο που πρόβλεπε ότι η διέλευση ξένων στρατευμάτων έπρεπε να επικυρωθεί από την βουλή. Η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ αρνήθηκε μια τέτοια συζήτηση στη βουλή, απλά ας το κρατήσουμε γιατί εμφανίζεται ως το κόμμα παράδειγμα σεβασμού του Συντάγματος, πιστού οπαδού της δημοκρατικής συμπεριφοράς (…)

Την ίδια μέρα, που ξεκίνησε ο πόλεμος κατά της Γιουγκοσλαβίας στο πρωτοσέλιδο του “Ριζοσπάστη” γράφονταν: “Η ΣΗΜΑΙΑ ΤΟΥ ΝΑΤΟ δεν ταιριάζει σε κανένα Ελληνόπουλο!”. Ηταν ή έναρξη μιας μεγάλης πρωτοβουλίας κομματικής δράσης αλλά και συμβολής στην ανάπτυξη τεράστιων κινητοποιήσεων σε όλη την Ελλάδα λαού, νεολαίας».

Αναφερόμενη στις σημερινές εξελίξεις και ολοκληρώνοντας την ομιλία της τόνισε: «Εμείς λέμε, αν θέλουμε ειρήνη, που τη θέλουμε, αν θέλουμε να μη χύνεται το αίμα των παιδιών μας, όλων των λαών για την καπιταλιστική μοιρασιά που οι λαοί παράγουν, πρέπει να συγκεντρώνονται όσο γίνεται περισσότερες εργατικές λαϊκές, νεανικές δυνάμεις, σε ρόλο κλιμακούμενης αντεπίθεσης, άρνησης στήριξης συμμετοχής, άρνησης των πολεμικών στρατιωτικών δαπανών.

Πιο πολλοί, πιο οργανωμένοι και αποφασισμένοι από όσοι και όσο είμαστε σήμερα, στο δρόμο της ανατροπής της αστικής πολιτικής εξουσίας, για την εργατική εξουσία του λαού. Κάθε μάχη, συμπεριλαμβάνουμε και τις εκλογικές πρέπει να δίνει νέα δύναμη στο κίνημα κατά του ιμπεριαλιστικού πόλεμου, ενάντια στην ιμπεριαλιστική άρα μιλιταριστική και πολεμοκάπηλη ΕΕ. Στις 9 Ιούνη αυτό το μήνυμα μπορεί να το εκφράσει μόνο το ΚΚΕ».

Η Λιάνα Κανέλλη, φανερά συγκινημένη περιέγραψε το ιστορικό της κλήσης της στη δική και τη συνάντηση της με τον Μιλόσεβιτς. Αποκάλυψε πως εκεί στο κελί του, της είπε πως δεν του χορηγούνται τα φάρμακα που πρέπει. Μίλησε για την κατάθεση της, όπου στα χαρτιά αναφερόταν ως ένα νούμερο και όχι με το όνομα της. Ήταν εκεί που αντιπαρατέθηκε με το «διεθνές δίκιο των συμφερόντων, που δεν άφησε πατρίδα για πατρίδα πάνω σε πέτρα».

Αναφέρθηκε στο τίτλο που παραπέμπει στην Αντιγόνη και ευχήθηκε «να υπάρξουν πολλές Αντιγόνες μετά από εμένα στα δικαστήρια». Είπε ότι στην κατάθεση της, είχε αναφέρει απευθυνόμενη προς το δικαστήριο ότι ήλπιζε σε 20 χρόνια να μην υπάρχει δεύτερος πόλεμος σε ευρωπαϊκό έδαφός, κάτι που ζούμε σήμερα, «εμπνευσμένο και εκτελεσμένο από το ΝΑΤΟ».

Κλείνοντας την παρέμβαση της, διάβασε μια ευχαριστήρια επιστολή που έλαβε από τη Σερβία, λίγες μέρες μετά την κατάθεση, για την υπεράσπιση της αλήθειας απέναντι στο ψέμα.

Ευχαριστώντας όσους συνέβαλαν για αυτή την έκδοση, έκανε μια ξεχωριστή αφιέρωση: Σε εκείνη την μαθήτρια, που δεν βγήκε ποτέ από τα χαλάσματα του Αλεξινάτς, που το βιβλίο της Φυσικής έμεινε εκεί να θυμίζει τη ζωή πριν τον θάνατο. Αυτό το βιβλίο που πήρε η Λιάνα Κανέλλη κατά την επίσκεψη της, το πρόσφερε στην «Σύγχρονη Εποχή» καταχειροκροτούμενη.

Ο Δ. Ξεκαλάκης, αφού καλωσόρισε τους παρευρισκομένους, απάντησε στο ερώτημα «τι έχει να προσφέρει μια τέτοια έκδοση στον αναγνώστη».

Επισήμανε ότι εκτός από αρχειακό υλικό και ντοκουμέντο, «μια τέτοια έκδοση, μέσα από την κατάθεση ενός μάρτυρα υπεράσπισης και την αντιμετώπιση που έχει από τους παράγοντες της δίκης, μας θυμίζει με ζωντανό τρόπο ότι τα αστικά κράτη, οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί και οι θεσμοί τους δεν χαρίζονται σε κανέναν, δεν χάνουν το ταξικό τους κριτήριο και προσανατολισμό, είναι ανυποχώρητοι στην υπεράσπιση των συμφερόντων του κεφαλαίου και αμείλικτοι απέναντι σε όποιον τα αμφισβητήσει.(…)

Η συγκεκριμένη έκδοση δίνει ζωντανό κίνητρο σε όποιον τη διαβάσει να ξανασκεφτεί ή να ψάξει την ιστορία που προηγήθηκε του διαμελισμού της Γιουγκοσλαβίας (…) Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία κάτω από το φως εκείνων των γεγονότων να δει τις σημερινές εξελίξεις και αντιθέσεις στα Βαλκάνια, τις εξελίξεις και τους ανταγωνισμούς στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, τα πραγματικά αίτια και τους πραγματικούς ενόχους για τις πολεμικές συγκρούσεις που στήνονται γύρω μας η μία μετά την άλλη και το σοβαρό ενδεχόμενο γενίκευσης τους».

Από το κίνητρο να ψάξει και να βρει «κάτι που η γενιά του δεν γνώρισε» ξεκίνησε την παρέμβαση του ο Αρ. Λαμπρούλης, ο οποίος ανέσυρε το κείμενο της κατάθεσης. Για την πορεία αυτής της αναζήτησης σημείωσε «δεν υπήρχε πουθενά τίποτα, εκτός από την ίδια την καλά κρυμμένη πηγή: Τα ίδια τα πρακτικά της δίκης, τα οποία όντως υπάρχουν δημόσια στο διαδίκτυο στα αγγλικά στον ιστότοπο του ΔΠΔΧ. Έπεσα πάνω σε ένα μακροσκελές κείμενο με μια δομή και γραμματοσειρά που θύμιζε φαξ.

Αυθόρμητα και συνηθισμένος από την επιστήμη μου σε έναν παρόμοιο τρόπο δουλειάς, πήρα την απόφαση εντελώς αυθόρμητα αντί απλώς να αναγνώσω αυτό το ντοκουμέντο, να το μεταφράσω παράλληλα, προκειμένου ακριβώς να το διαβάσω δημιουργικά, να το αφομοιώσω… Από ένα σημείο και μετά δεν πίστευες αυτά που διάβαζες και ένιωθες πως γίνεσαι κοινωνός ενός θαμμένου μυστικού που έρχεται στο φως. Κατέληξα με ένα ολοζώντανο κείμενο 70 σελίδων».

Ειδικότερα για το κείμενο υπογράμμισε πως «έχει διάσταση εξόχως πολιτική, αναδεικνύονται χρήσιμα συμπεράσματα, έχει μια διάσταση από την οποία απορρέουν βαθιά νομικοί και δικαιικοί προβληματισμοί, συνιστά μια από τις πιο πολύκροτες δίκες στην ιστορία της ανθρωπότητας και έχεις αυτούσια στα ελληνικά για πρώτη φορά τα πρακτικά. Άρα έχει αξία αρχειακή, έχουν περάσει και 20 χρόνια, αποκτά σιγά σιγά και μια διάσταση ιστορική. Έχει διάσταση μεταφραστική, γιατί αυτό ήταν το κύριο είδος της δουλειάς που έγινε και καταλήγω σε μια σκέψη πως το συγκεκριμένο κείμενο φέρει και μια διάσταση και εμπεριέχει μια προοπτική βαθιά καλλιτεχνική».