Πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση για την παρουσίαση της έκδοσης “Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο”

Σε έναν πανέμορφο χώρο, στο λιμανάκι του Κερατσινίου, στο χώρο των Αλιέων Ερασιτεχνών, οι εκδόσεις μας παρουσίασαν το βιβλίο του Στέφανου Λουκά, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, «Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο», που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Με αφορμή το θέμα του βιβλίου ακολούθησε μια όμορφη μουσική βραδιά, την οποία παρακολούθησε πλήθος κόσμου.

Για το βιβλίο μίλησαν η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο Δημήτρης Ξεκαλάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και διευθυντής των εκδόσεων της «Σύγχρονης Εποχής». Στις σελίδες του βιβλίου μας «ξενάγησε» ο ίδιος ο δημιουργός Στέφανος Λουκάς, με μουσική επένδυση σε επιμέλεια Γρηγόρη Βασίλα.

Εκατοντάδες άνθρωποι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του εκδοτικού μας Οίκου. Η αγάπη για το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι ένωσε ανθρώπους όλων των ηλικιών. Πολλοί από αυτούς είχαν ήδη διαβάσει την έκδοση, ενώ άλλοι την προμηθεύτηκαν από το βιβλιοπωλείο που λειτουργούσε στον χώρο.

Ένα πρόγραμμα με δεκάδες μουσικούς, που με τις μελωδίες τους «ταξίδεψαν» τον κόσμο σε χιλιοτραγουδισμένα και αγαπημένα τραγούδια. Συμμετείχαν οι Θεοδώρα Αθανασίου, Βιβή Αποστολάτου, Αλέκος Αρβανίτης, Γρηγόρης Βασίλας, Παναγιώτης Γαλάνης, Γιώργος Βεντουρής, Αιμιλία Γαλιάτσου, Νώε Ζαφειρίδης, Γιώργος Ζορμπάς, Μαρία Καπετανίδου, Μανώλης Καλπάκης, Γιάννης Λεμπέσης, Θοδωρής Μέρμηγκας, Αργύρης Νικολάου, Γιώργος Νικόπουλος, Εύα Ξένου, Λάκης Ορφανίδης, Γιάννης Παπαβασιλείου, Φίλιππος Παχνιστής, Θύμιος Στουραΐτης, Κώστας Τσιγώνιας.

Ο Στέφανος Λουκάς, με τις παρεμβάσεις του, στάθηκε σε σημαντικές πλευρές, οι οποίες σηκώνουν μέχρι και τις μέρες μας συζήτηση. Προσέγγισε θέματα σχετικά με τη σχέση της εργατικής τάξης με το ρεμπέτικο, τη συζήτηση για την ετυμολογία της λέξης «ρεμπέτικο» και την εξέλιξη του λαϊκού τραγουδιού.

Ο Δημήτρης Ξεκαλάκης στην αρχή της ομιλίας αναφέρθηκε στις καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν τη Θεσσαλία και στις ευθύνες του κράτους, εκφράζοντας τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη στους πληγέντες. Στη συνέχεια ανέδειξε το ρεμπέτικο ως λαϊκή δημιουργία, άμεσα συνδεδεμένη με τις λαϊκές μάζες, τους καταπιεσμένους και τους εκμεταλλευόμενους.

Εξήγησε ότι ο χαρακτηρισμός λαϊκό για το ρεμπέτικο τραγούδι είναι πρωτίστως κοινωνικά προσδιορισμένος, στοιχείο που απορρέει από το ποιος και για ποιον δημιουργεί, με τι καταπιάνεται, από το κοινωνικό του περιεχόμενο, την αποδοχή και τις βαθιές του ρίζες στο λαό.

Επεσήμανε ότι ο λαϊκός χαρακτήρας του επιβεβαιώνεται και από τη στάση που κράτησε απέναντί του η αστική τάξη και οι μηχανισμοί της εξουσίας που το μίσησαν όσο μίσησαν οτιδήποτε αυθεντικά λαϊκό.

Σημείωσε, μεταξύ άλλων, για το βιβλίο ότι όπως λέει ο τίτλος του, ανιχνεύει τη διαδρομή και τις ρίζες του λαϊκού τραγουδιού στο βάθος του χρόνου με έναν ξεχωριστό τρόπο από αυτόν που έχουμε συναντήσει σε ανάλογες εργασίες και από αυτήν την άποψη έχει τη δική του ξεχωριστή συμβολή στη βιβλιογραφία.

Αξιοποιώντας τη μέθοδο του ιστορικού υλισμού, αντιμετωπίζει την Τέχνη ως μορφή κοινωνικής συνείδησης, παρακολουθεί την πορεία της λαϊκής δημιουργίας στο πλαίσιο της οικονομικής και κοινωνικής εξέλιξης, της αντίστοιχης πορείας ανάπτυξης του καπιταλισμού, της κοινωνικοταξικής διάρθρωσης και της πάλης των τάξεων.

Ανέδειξε ότι ο Στ. Λουκάς απαντάει εύστοχα και τεκμηριωμένα σε μια σειρά από παραποιήσεις και ιστορικές αναλήθειες που προσβάλλουν και το λαϊκό τραγούδι και τους δημιουργούς του και κυρίως τον ίδιο τον λαό και την πάλη του για μια καλύτερη ζωή. Με τρόπο απλό και κατανοητό κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, προσφέρει έναν σημαντικό όγκο πληροφοριών και γνώσεων που ξεπερνά στενά το λαϊκό τραγούδι, βοηθάει στον τρόπο σκέψης και στη μέθοδο για την αναζήτηση της αλήθειας.

Η Αλέκα Παπαρήγα στην ομιλία της σημείωσε ότι «Ο συγγραφέας, αξιοποιώντας υπάρχουσες γνωστές πηγές, αναδεικνύει την ιστορική πορεία του λαϊκού τραγουδιού, το μεγάλο χρονικό του βάθος. Δηλαδή, από τα βάθη της εμφάνισης των πρωτόλειων μορφών του, με πηγή τους ήχους της φύσης που μιμείται η ανθρώπινη φωνή υπηρετώντας την ανάγκη της επικοινωνίας με το λόγο, τη γλώσσα.»

Υπογράμμισε πως η συγκεκριμένη έκδοση της “Σύγχρονης Εποχής” είναι σημαντική και αξιόπιστη, «γιατί το μεθοδολογικό όπλο της είναι η μαρξιστική διαλεκτική, η μόνη επιβεβαιωμένη μέθοδος επιστημονικής γνώσης όλων των φαινομένων του εξωτερικού κόσμου, της κοινωνικής ζωής και της φύσης, παίρνοντας βέβαια υπόψη ότι στη λαϊκή καλλιτεχνική δημιουργία ο εξωτερικός κόσμος αντανακλάται ως περιγραφή κατάστασης, είτε χωρίς κριτική είτε και με κάποια μορφής κριτική».

Παράλληλα, τόνισε την ιστορική διάσταση που φωτίζεται από την έκδοση, καθώς «ο συγγραφέας αναδεικνύει με στοιχεία το πώς το ρεμπέτικο, δηλαδή ορισμένοι ρεμπέτες και ρεμπέτισσες, επηρεάστηκαν θετικά από την πορεία της ταξικής πάλης, τον αντικατοχικό αγώνα του 41- 44, της περιόδου του ΔΣΕ ή και, από την άλλη πλευρά, πώς επηρεάστηκαν κάποιοι άλλοι από την κυρίαρχη αστική ιδεολογία και τους μηχανισμούς της, κυρίως, όμως, από τους όρους και τους εκβιασμούς των εταιριών κλπ.»

Η Αλέκα Παπαρήγα αναφέρθηκε ακόμα στη σημασία που δίνει το ΚΚΕ στη γνήσια λαϊκή δημιουργία, στις συνθήκες εμφάνισης του ρεμπέτικου, στην τακτική της αστικής τάξης, αλλά και στη σχέση και τη στάση του ΚΚΕ απέναντι στο ρεμπέτικο, καθώς και στις γυναίκες ρεμπέτισσες.